اهمیت رصد تحولات قیمت در بازارهای بزرگ کشور

این روزها بدلایل مختلف از جمله تغییر ریاست جمهوری و تشکیل کابینه جدید بازارهای مختلف دچار نوسان هستند.

تغییرات در قیمت بازارهای مهم ناشی از نوعی بی اطمینانی و ابهام درباره آینده است. فعالان بازار مطمئن نیستند آیا مذاکرات وین به سرانجام می رسد یا خیر و آیا تیم جدید اقتصادی قادر خواهد بود که کسری بودجه دولت را کنترل و از رشد سرسام آور نقدینگی جلوگیری کند. همین ابهام و انتظارات تورمی موجب شده است قیمت دلار در بازار افزایش یابد و به طبع آن قیمت طلا نیز رشد کند. البته تحولات سیاسی در کشور همسایه یعنی افغانستان را هم نباید از نظر انداخت.

در این شرایط فعالان اقتصادی باید قیمتها را به دقت دنبال کنند تا سرمایه گذاری مناسبی را انجام دهند. حتی افرادی که تقاضای مصرفی نیز دارند با رصد بازارها می توانند تقاضای خود را سریعتر و یا با تاخیر انجام دهند(بسته به پیش بینی آنها از آینده بازار) تا متضرر نشوند. اما چطور به بهترین قیمتها دسترسی پیدا کنیم.

با توجه به حاکمیت اینترنت در دنیای کنونی و وجود سایتها و کانالهای بسیار زیاد در فضای مجازی امروزه براحتی می توان بدون مراجعه به کف بازار اطلاعات کافی را درباره قیمتهای مختلف بدست آورد. اما این موضوع مثل یک شمشیر دولبه است. همانطور که تعداد زیاد اطلاعات می تواند کار شما را آسان کند می تواند باعث گمراهی شما نیز بشود. برای جلوگیری از این موضوع ضروریست دقت لازم را به خرج دهید و فقط از منابع معتبر مثل سایت روزنامه های معتبر و خبرگزاریهای رسمی کشور استفاده کنید. خبرنگاران آنها هر روز با مراجعه به کف بازارهای مختلف و صرافیهای معتبر متوسط قیمتها را کشف می کنند و در اختیار عموم قرار می دهند.

رابطه بین قیمت دلار و قیمت طلا

در اینجا خالی از لطف نیست که کمی ارتباط بین قیمتها در بازارهای مختلف را بشکافیم. اگر بازار ارزهای معتبر را ملاک قرار دهیم شاید گام اولیه مناسبی باشد. وقتی ارزش ریال دربرابر دلار کاهش می یابد و یا به زبان عامیانه خودمان قیمت دلار در بازار افزایش یابد قیمت طلا نیز در بازار افزایش خواهد یافت. از آنجاییکه قیمت طلا در بازار ایران از حاصلضرب قیمت جهانی طلا در قیمت دلار تعیین می شود، بدیهیست که با ثابت ماندن قیمت جهانی طلا و افزایش قیمت دلار، قیمت طلا در بازار ایران افزایش خواهد یافت. از همین عبارت پیداست که نوسانات قیمت جهانی طلا نیز خود یک پارامتر مهم دیگر برای تعیین قیمت طلا در بازار کشور است. به عبارت دیگر اگر قیمت جهانی طلا افزایش یابد حتی با وجود ثابت ماندن قیمت دلار در بازار، باز هم قیمت طلا در بازار کشور رشد خواهد کرد. با توجه به اینکه پارامترهای زیادی در تعیین قیمت دلار در داخل کشور دخیل هستند و از طرف دیگر عوامل زیادی نیز قیمت جهانی طلا را دستخوش تغییر می کنند بنابراین تعیین آینده قیمت طلا در ایران به عوامل بسیار زیادی مرتبط است که پیش بینی آینده بازار را مشکل می کند. برای مثال تحولات کشور همسایه و استقرار طالبان اثرات مثبت و منفی بر قیمت طلای جهانی دارد. از یک طرف بی ثباتی سیاسی و منطقه ای موجب صعود قیمت طلای جهانی می شود و از طرف دیگر کارشناسان اعتقاد دارند چون افغانستان بیش از 700 هزار اونس طلا در اختیار دارد احتمال اینکه طالبان برای کسب درآمد آنها را به بازارهای جهانی عرضه کنند بسیار زیاد است و این عرضه، قیمت جهانی طلا را کاهش خواهد داد. نظر شما چیست؟

مشاهده می کنید که چقدر معادله پیچیده است. یا به عنوان مثالی دیگر اگر کرونای دلتا همچنان بر دنیا مسلط باشد و رکود جهانی را دامن بزند قیمت نفت کاهش می یابد و با توجه به اینکه قیمت طلا و قیمت نفت معمولا هم جهت هستند(توضیح آن خارج از این مقال است) قیمت طلا در جهان کاهش می یابد و بنابراین قیمت طلا در داخل کشور نیز کاهش می یابد. یا مثلا اگر ایران و غرب در وین به توافق نهایی برسند ممکن است عرضه نفت ایران به بازارهای جهانی موجب کاهش قیمت نفت شود و به تبع آن قیمت طلا کاهش یابد. این موضوع موجب کاهش قیمت طلا در بازار ایران خواهد شد. خود توافق نیز قیمت دلار را در ایران کاهش می دهد و بازار طلای ایران از دو جهت کاهش قیمتها را تجربه خواهد کرد. این مثالها از این حیث ارائه می شوند که نشان دهیم چقدر پارامترها و عوامل زیادی در بازار طلا دخیل هستند.

رابطه بین قیمت طلا و قیمت سکه

شاید نیازی به توضیح نباشد که افزایش قیمت طلا به طور مستقیم قیمت سکه را در بازار افزایش می هد و کاهش آن قیمت سکه را نزولی خواهد کرد. درباره قیمت سکه اما نکته ای دیگر بنام حباب سکه نیز اهمیت دارد.

اصطلاح حباب قیمت سکه در خبرها بسیار شنیده می شود و برای مردم و افراد غیر تخصصی همواره این پرسش وجود دارد که منظور از این اصطلاح دقیفا چیست. همانطور که می دانیم یک سکه معادل 8.133 گرم طلا وزن دارد و عیار طلای بکار رفته در آن نیز عیار 900 یا همان طلای 24 عیار است. در این شرایط بدیهیست اگر قیمت جهانی طلا را ضربدر وزن سکه کنیم به ارزش دلاری طلای این سکه می رسیم که به آن ارزش واقعی یا ارزش تئوریک سکه می گویند. برای بدست آوردن قیمت ریالی کافیست قیمت دلار را به ریال در عدد مربوطه ضرب کنیم تا به ارزش واقعی که در واقع همان ارزش وزن طلای بکار رفته در ساخت یک سکه است را بدست بیاوریم. البته معمولا 5000 تومان تا 7000 تومان نیز به عنوان حق ضرب سکه به عدد مربوطه اضافه می کنند.

اما در برخی اوقات قیمت سکه از این رقم بیشتر است.  به این دلیل که عرضه و تقاضای سکه تغییر می کند. مثلا به دلیل مناسبتها و یا در شرایط تورمی که افراد می خواهند ارزش پول خود را حفظ کنند. یا در شرایطی که افراد پیش بینی می کنند قیمت جهانی طلا در آینده افزایش خواهد یافت و یا پیش بینی می کنند قیمت دلار در آینده قرار است افزایش یابد اقدام به خرید سکه می کنند و این افزایش تقاضا منجر به افزایش قیمت سکه در بازار می شود. در این شرابط اصطلاحا گفته می شود قیمت سکه دارای حباب است.

برخی از کارشناسان اختلاف بین قیمت تئوریک سکه و قیمت بازار را حباب سکه می دانند.

اما یک ارزش دیگر هم به نام ارزش ذاتی سکه وجود دارد که برخی از کارشناسان اختلاف بین قیمت ذاتی سکه و قیمت بازار را حباب سکه می دانند. این افراد اعتقاد دارند ارزش ذاتی قیمت سکه برابر است با ارزش فعلی پیش بینی قیمت سکه در آینده(مثلا 6 ماه دیگر). به اعتقاد این گروه وقتی افراد پیش بینی می کنند قیمت جهانی طلا در 6 ماه آینده افزایش می یابد و یا قیمت دلار زیاد می شود باید قیمت سکه را در 6 ماه آینده بر اساس این پیش بینی محاسبه کرد و ارزش فعلی آنرا بر مبنای یک نرخ تنزیل مثلا 24 درصد در سال بروز کرد. به این عدد ارزش ذاتی سکه گفته می شود و تفاوت بین ارزش ذاتی سکه و قیمت بازار را حباب سکه در نظر می گیرند.

رابطه بین قیمت دلار و قیمت خودرو

اما یکی دیگر از بازارهای مهم در ایران بازار خودرو است. متاسفانه در ایران این بازار بجای اینکه جنبه مصرفی صرف داشته باشد، جنبه سرمایه گذاری نیز دارد به همین دلیل رصد قیمت خودرو توسط عموم مردم صورت می گیرد. تکلیف خودروهای خارجی که معلوم است با افزایش قیمت دلار در بازار قیمت خودروهای خارجی بالا می رود چون ارزش اصلی آنها به دلار تعیین می شود و بدیهیست که افزایش قیمت دلار موجب افزایش قیمت ریالی آنها شود. اما در خصوص خودروهای داخلی نیز ازآنجاییکه تولید خودروهای داخلی نیز واردات محور هستند افزایش قیمت دلار موجب افزایش قیمت خودروهای داخلی نیز می شود. این اشتباه است که تصور کنیم افزایش قیمت دلار نباید موجب گرانی خودروهای داخلی شود. بنابراین یک رابطه کاملا مستقیم بین قیمت دلار و قیمت خودرو در کشور وجود دارد و این دو در یک راستا حرکت می کنند.

منبع